Grenzen aangeven: zo doe je dat

Grenzen aangeven is niet altijd makkelijk. Wat is daar nou de reden van? En vervolgens: hoe kun je je eigen grenzen aangeven?

Geen grenzen kunnen stellen

Een veeleisende omgeving

De eerste reden dat grenzen aangeven niet makkelijk is, is een veeleisende omgeving. Dat kan zowel een werkomgeving als een privéomgeving zijn. Je omgeving vraagt veel van je. Hij trekt aan je en dat voel je misschien wel in je lijf.

Stel, je werkt in een bedrijf dat groeit en waar je per se aanwezig moet zijn. Een voorbeeld is bijvoorbeeld de horeca of de zorg. Als er niet op tijd kwalitatief eten en drinken wordt bereid, dan loopt de horecazaak risico. Als er geen accurate zorg wordt verleend, dan krijg je een lastige reactie van je patiënten, de overheid of zelfs de media.

Veel (non)profit werkomgevingen werken deels ad-hoc. Dat is geen bewuste keuze van de organisatie, maar dat is inherent aan de vraag van de gebruiker. Die heeft namelijk nu iets nodig. Dat maakt dat zo’n werkplek per definitie veeleisend is.

Andere vormen van veeleisende werkomgevingen zijn: hoge product- of dienstenkwaliteit, taken die inhoudelijk complex zijn, een hoge eis aan mondelinge en schriftelijke communicatievaardigheden, al dan niet in combinatie met een hoge omloopsnelheid.

Een loyale houding

De tweede reden dat grenzen aangeven niet makkelijk is, is een te loyale houding van jou. Loyaliteit is een begrip dat vaak wordt gebruikt in de systemische hoek. Het betekent zoiets als de ander helpen ten koste van jezelf. Je kunt het ook uitleggen als leven naar de verwachtingen van anderen.

Als je daar over nadenkt voel je misschien al dat je een (te) loyale houding hebt en dus niet altijd dicht bij jezelf blijft. Bij je eigen plan en je eigen verlangens en wensen. Je eigen inspiratie en flow.

Loyaliteit heeft zijn oorsprong in de gezinsdynamiek. De kleintjes kijken naar de groten en trekken allerlei conclusies. Symptomen die afgeleid zijn van loyaliteit zijn perfectionisme, de ander willen pleasen, veel verantwoordelijkheidsgevoel, trouw aan de ander uit angst, etc.

Het is niet altijd makkelijk om dat gedrag stoppen. En ‘nee’ te zeggen. Los van je eigen verantwoordelijkheid heb je misschien de verantwoordelijkheid voor anderen. Je wilt binnen je grenzen blijven, maar het lukt je niet goed meer. Daarvoor is het al te veel een patroon geworden.

Herken jij je grenzen?

Voor sommige mensen gaat de eigen grenzen overgaan redelijk lang goed. Vaak is er dan al niet meer echt sprake van een duidelijk verlangen. Pas als je je weer bewust wordt van wat je echt wilt en dat het anders is dan wat je nu hebt, dan ga je weer die grens over.

Voor sommige mensen betekent dat ook een burn-out. Je bent dan, vaak onbewust, bezig met het negeren van lichamelijke signalen. Signalen die eigenlijk al eerder vragen om rust, ontspanning en de dingen doen die echt van jou zijn.

Leren grenzen aangeven

Wil je echt structurele verandering, dan zul je jezelf eens goed beet moeten pakken. En dat kan best op een lieve manier. Het is alleen wel goed dat het echt gaat gebeuren. Dat je stopt met dragen voor anderen en dat je de balans met jezelf herstelt.

Dit kun je zelf al doen:

1. Vraag je af: werk ik in een veeleisende omgeving? Misschien is dat het geval. In het geval van werk zou je kunnen afvragen of de huidige functie nu wel bij je past. Je zou altijd iets daarin kunnen veranderen. (Als je een veeleisende privéomgeving hebt, dan kun je leren je daarin anders op te stellen. Maar daarover wil je misschien een keer in detail overleggen).
2. Vraag je af: stel ik me te loyaal op? Als dat zo is, dan wil je de komende tijd meer de focus gaan leggen op wat je zelf wilt. Hoe wil je je ding doen? Wat heb jij daar voor nodig en wie kan jou daar bij helpen? Hoe blijf je maximaal in je energie tijdens je activiteiten?
3. Neem meer me-time. Focus op jezelf en je eigen wensen en verlangens. Ga naar buiten, doe de activiteiten waar je blij van wordt. Jij mag kiezen!
4. Raliseer je dat het momentum van het oude gedrag groot is. Dat je het niet in één keer kunt omkeren en dat het ook niet hoeft. Het is even wennen om nieuw gedrag te ontwikkelen, want je gevoel werkt je tegen. Vaak komt er iets als schuldgevoel of angst bij kijken. Het zou natuurlijk ook kunnen dat anderen scheef gaan kijken. Jij was toch immers degene die altijd klaarstond?

Ben je klaar iets anders te doen dat een stuk beter voelt? Meer informatie over life coaching of maak een afspraak voor een gratis en vrijblijvende kennismaking.